Een Canadese basisschoollerares heeft onlangs een open brief aan ouders geschreven. In deze brief besteedde zij aandacht aan de (onterechte) reacties van ouders op de manier waarop zij met ‘dat’ moeilijke kind omgaat. Ze zou er als leerkracht weinig aan doen en het zou haar niets schelen. De blogpost ging al snel viraal en werd duizenden keren gedeeld op de sociale media (de Nederlandse versie vindt u hier, en de Engelse versie hier). De brief riep vele reacties op, zowel van leerkrachten als van ouders, want zo mooi als zij het beschrijft, zo zeggen veel ouders, zo is het niet altijd in werkelijkheid. Het is daarom tijd om het eens te gaan hebben over de ouder-leerkracht relatie.
Belang goede ouder-leerkracht relatie
Onderzoek heeft herhaaldelijk uitgewezen dat een goede samenwerking tussen ouder en leerkracht erg belangrijk is voor het kind. Het blijkt dat kinderen zich beter gedragen in de klas als ouder en leerkracht samenwerken. Daarnaast heeft het kind ook een positievere houding tegenover school bij een goede samenwerking tussen ouder en leerkracht. Deze kinderen spijbelen dan ook minder. Verder verbetert betrokkenheid van de ouder bij school, het zelfvertrouwen en de motivatie van het kind 1 2.
Dumpen en oordelen
Zowel ouders als leerkrachten dumpen problemen bij elkaar en oordelen te snel over elkaar, wat hun relatie bemoeilijkt. Met dumpen bedoel ik dat de ouder of leerkracht een probleem met het kind aan de ander overlaat. Een voorbeeld is dat als het kind iets heeft misdaan in de klas, de leerkracht verwacht dat de ouder dit oplost. Andersom houden ouders ook de leerkracht verantwoordelijk voor bijvoorbeeld slechte cijfers, te laag schooladvies of het kapotte waardevolle spullen, en dus moet de leerkracht er voor opdraaien/ het veranderen. Met name het dumpen van problemen door ouders bij leerkrachten lijkt de afgelopen jaren toe te zijn genomen. En nee, de leerkracht van uw kind is echt niet verantwoordelijk voor dat gat in die nieuwe merkbroek die uw kind heeft opgelopen tijdens het speelkwartier.
Een ander probleem binnen de ouder-leerkracht relatie is het oordelen over elkaar. Zowel de ouder als de leerkracht oordeelt over de ander via het kind. Leerkrachten baseren het oordeel over de ouder vaak op de taal, hygiëne, kledingstijl en sociale vaardigheden van het kind. Ouders baseren hun oordeel over de leerkracht op wat hun kind hen vertelt. En kinderen vertellen nu eenmaal vaak dat de leerkracht niets aan pestgedrag doet, oneerlijk is, het steeds op hem/haar voorzien heeft of bevooroordeeld is. Misschien moeten we ons afvragen of we via het kind wel een goed oordeel over de ander kunnen vormen.
Partners in opvoeden en onderwijzen
Voor een goede ouder-leerkrachtrelatie is het belangrijk dat ouders en leerkrachten elkaar zien als partners in het opvoeden en onderwijzen van kinderen. De leerkracht kan ondersteuning geven aan de opvoeding van de ouder, terwijl de ouder ondersteuning kan geven bij het onderwijs gegeven door de leerkracht. Dit kan alleen als er in overleg duidelijke verwachtingen en grenzen zijn afgesproken. Zo mag het van de ouder verwacht worden dat hij/zij het kind ondersteunt bij het maken van huiswerk en oefenen van leerstof. Maar Het mag echter niet zo zijn dat het aanleren van leerstof wordt overgelaten aan de ouder. Andersom dient de leerkracht er voor te zorgen dat het kind op school zich aan de regels houdt en, als dat niet gebeurt, hij/zij passend gestraft wordt.
Erkenning van het ander perspectief
Een perspectief is de manier waarop je naar dingen kijkt. Ouders en leerkrachten hebben vaak een verschillende manier waarop ze naar een kind kijken2. Het perspectief van de leerkracht wordt gevormd vanuit zijn/haar verantwoordelijkheid voor een grote groep kinderen. Leerkrachten zijn dus constant bezig met wat het beste is voor alle kinderen waaraan hij/zij les geeft. Daarentegen wordt het perspectief van de ouder gevormd door de dagelijkse verantwoordelijkheid van de verzorging van hun kind. Zij zijn voornamelijk bezig met wat het beste is voor hun kind, waarbij ze minder oog hebben voor de belangen van de andere kinderen1 2. Belangrijk voor een goede ouder-leerkrachtrelatie is om je te kunnen verplaatsen in het perspectief van de ander.
Goede communicatie
Een goede communicatie is de basis van een goede ouder-leerkrachtrelatie. Hierbij is het belangrijk om schadelijke communicatieve vaardigheden om te zetten in helpende communicatieve vaardigheden (zie het plaatje hierbove).
Belangrijk bij goede communicatie is dat zowel ouder als leerkracht ook de tijd nemen om te communiceren. Drie keer per jaar gesprekken met de ouders is niet voldoende. Spreek ook af hoe jullie gaan communiceren. Zowel hoe de ouder de leerkracht kan bereiken (e-mail, telefonisch of plannen van afspraken), als hoe de leerkracht de ouder op de hoogte houdt van de voortgangen van het kind (nieuwsbrieven, een communicatieschrift en zo nu een dan een telefoontje). Wat veel ouders doen, maar je beter kunt laten, is bij het afzetten of ophalen van het kind bij school tegen de leerkracht zeggen: “Kunnen we het misschien even hebben over….?” Dat is niet het moment noch de plek om dingen te bespreken.
Conclusie
Ondanks alle verschillen en problemen hebben alle ouders en alle leerkracht hetzelfde doel: het beste uit het kind halen. Hierin lijkt dan ook de oplossing te liggen2. Een goede afstemming van verwachtingen en een open communicatie is een mogelijke manier voor ouder en leerkracht om elkaar te vinden en dit doel te verwezenlijken.
Referenties
1 Sanders, M.G. (2009) Teachers and Parents. In L.J. Saha, A.G. Dworkin (eds.), International Handbook of Research on Teachers and Teaching. pages 331–341. Springer Science + Business Media, New York
2 Strip, C. & Hirsch, G. (2001) Trust and teamwork: The parent-teacher partnership for helping the gifted child. Springer, 26-30.
opgroeienblog.wordpress.com 
Plaats een reactie